Aspiryna, czyli kwas acetylosalicylowy (ASA), to popularny składnik wielu preparatów stosowanych w czasie przeziębienia i grypy u dorosłych. Rodzice często zastanawiają się, czy aspiryna może być bezpiecznie podana dziecku w celu obniżenia gorączki. Eksperci są zgodni – nie należy tego robić bez wyraźnego zalecenia lekarza.
Dlaczego aspiryna jest przeciwwskazana u dzieci?
Wielu rodziców zadaje pytanie, od jakiego wieku można podawać aspirynę i czy dziecku można dać aspirynę na gorączkę. Stanowisko medyczne jest w tej kwestii jasne: bezwzględnie nie należy podawać kwasu acetylosalicylowego dzieciom ani młodzieży poniżej 12. roku życia. Niektóre źródła medyczne sugerują nawet podniesienie tej granicy do 16. roku życia. Głównym powodem, dla którego aspiryna a dzieci to ryzykowne połączenie, jest możliwość wystąpienia zespołu Reye'a.
Czym jest zespół Reye’a?
Zespół Reye'a to rzadka, ale bardzo groźna choroba, stanowiąca najpoważniejszy z możliwych skutków ubocznych aspiryny u dzieci (jeśli jest ona podana w trakcie infekcji wirusowej, takiej jak grypa, przeziębienie czy ospa wietrzna). Choroba ta prowadzi do poważnego uszkodzenia narządów wewnętrznych, głównie mózgu (powodując obrzęk) oraz wątroby (powodując jej stłuszczenie i niewydolność).
Do objawów zespołu Reye'a należą między innymi:
- nagłe i gwałtowne wymioty,
- zmiany w zachowaniu (pobudzenie, agresja lub nadmierna senność i apatia),
- zaburzenia świadomości,
- drgawki,
- w ciężkich przypadkach śpiączka.
Ze względu na to poważne niebezpieczeństwo, w przypadku infekcji wirusowych u dzieci należy całkowicie unikać aspiryny i jej pochodnych.
Inne zagrożenia – astma aspirynowa
Kwas acetylosalicylowy należy do grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ). U niektórych osób, w tym u dzieci, może wywoływać reakcje nadwrażliwości. Jedną z nich jest tzw. astma aspirynowa, objawiająca się napadami duszności i silnego kaszlu krótko po zażyciu leku. Może to być stan zagrażający życiu. Dlatego nawet jednorazowe podanie leku zawierającego ASA u dziecka z nadwrażliwością może stanowić zagrożenie.
Co stosować zamiast aspiryny na gorączkę u dziecka?
W przypadku gorączki lub bólu u dzieci, substancjami uznawanymi za odpowiednie w leczeniu objawowym są paracetamol oraz ibuprofen. Informacje o tym, paracetamol czy ibuprofen dla dziecka będzie odpowiedniejszy, można znaleźć w osobnym poradniku. Zawsze należy dobierać preparat i dawkę do wieku oraz masy ciała dziecka, a w razie wątpliwości skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą.

Zawsze należy dokładnie sprawdzić skład leku przed podaniem go dziecku, aby upewnić się, że nie zawiera kwasu acetylosalicylowego (aspiryny).
Więcej informacji o działaniu aspiryny znajdziesz w naszym przewodniku: Aspiryna – działanie i przeciwwskazania.
Najczęściej zadawane pytania (FAQ)
Czy istnieją leki dla dzieci zawierające kwas acetylosalicylowy (ASA)?
W aptekach nie ma preparatów z kwasem acetylosalicylowym przeznaczonych do leczenia przeziębienia i gorączki u dzieci poniżej 12. roku życia. Wynika to bezpośrednio z opisanego wyżej ryzyka wystąpienia zespołu Reye'a. Dostępne preparaty dla dzieci opierają się na innych, bezpieczniejszych substancjach czynnych, takich jak paracetamol czy ibuprofen.
Dlaczego lekarz czasem zaleca ASA w małych dawkach?
Istnieją bardzo rzadkie i specyficzne sytuacje medyczne, w których kardiolog lub inny lekarz specjalista może podjąć decyzję o włączeniu kwasu acetylosalicylowego u dziecka (np. w chorobie Kawasakiego lub w niektórych schorzeniach kardiologicznych). Odbywa się to jednak wyłącznie pod ścisłą kontrolą lekarską i nigdy nie dotyczy samodzielnego leczenia infekcji wirusowych w domu.
Przeczytaj również
Źródła
- Charakterystyka Produktu Leczniczego Aspirin, Bayer Sp. z o.o.
- Bielecka, T., & Kuchar, E. (2018). Zespół Reye’a. Medycyna Praktyczna – Pediatria. Dostęp online: mp.pl
- Pugliese, A., Beltramo, T., & Torre, D. (2007). Reye's and Reye's-like syndromes. Cell biochemistry and function, 25(6), 741–746.
Informacja: Artykuł ma charakter edukacyjny i informacyjny. Nie stanowi porady lekarskiej ani reklamy produktów leczniczych czy suplementów diety. Decyzje dotyczące leczenia i suplementacji podejmuj po konsultacji z lekarzem lub farmaceutą, szczególnie w ciąży, u dzieci, u seniorów oraz przy chorobach przewlekłych i stosowanych lekach.
Artykuł oryginalnie przygotowany przez mgr farmacji. Zaktualizowany i dostosowany do aktualnych wymogów przez redakcję aptekawsieci.pl