Beta karoten należy to karotenoidów. Karotenoidy, to żółte, czerwone, różowe i pomarańczowe barwniki, występujące w warzywach, owocach oraz piórach i skórze zwierząt. Barwniki zawarte w warzywach i owocach są silnymi antyoksydantami, co oznacza, iż hamują procesy starzenia się organizmu. Do karotenoidów zaliczamy, także luteinę, zeaksantymę, likopen, kryptoksantynę oraz alfa karoten.
W jakich warzywach i owocach znajduje się najwięcej beta-karotenu?
Najwięcej beta-karotenu znajduje się w żółtych, pomarańczowych oraz czerwonych owocach i warzywach, a także w zielonych warzywach liściastych, takich jak:
• marchewka
• pomidory
• pomarańcze
• czerwona papryka
• morele
• algi
• szpinak
• brokuły
Jak działa beta-karoten i jakie pełni funkcje w naszym organizmie?
Beta karoten jest prekursorem witaminy A. Oznacza to, iż w wątrobie oraz w błonie śluzowej jelita cienkiego, beta karoten jest przekształcany do retinolu, czyli najaktywniejszej formy witaminy A. Retinol naturalnie występuje w produktach pochodzenia zwierzęcego (głównie w wątróbce i tłustych rybach takich jak łosoś, makrela, tuńczyk czy sardynki). Ponieważ, nie każdy spożywa w odpowiednich ilościach tego typu dania, beta karoten można suplementować, także w postaci kapsułek.
Funkcje beta – karotenu
Beta karoten:
• pobudza w skórze komórki do produkcji melaniny, która odpowiada za kolor skóry
• wzmacnia układ odpornościowy
• redukuje ujemne skutki radio i chemioterapii
• chroni drogi oddechowe przed infekcjami
• opóźnia procesy starzenia
• wpływa na prawidłową pracę narządu wzroku
• zapobiega uszkodzeniom skóry spowodowanym przez promieniowanie UVA
• warunkuje odpowiednie rogowacenie nabłonków
• zapobiega rozedmie płuc
• zmniejsza liczbę komórek nowotworowych w organizmie
Jakie są wskazania do stosowania beta-karotenu?
• choroby skóry (bielactwo, łuszczyca, AZS, egzemy, nadwrażliwość na promienie słoneczne, pokrzywka posłoneczna itp.)
• choroby oczu np. zaćma
• choroby układu oddechowego
• wzmocnienie układu odpornościowego
• miażdżyca
• profilaktyka w okresie wiosenno-letnim u osób z nadwrażliwością na promienie słoneczne
• ochrona przed fotostarzeniem skóry
Jakie działanie na skórę wywiera beta-karoten i czy może być stosowany jako naturalny filtr słoneczny?
Dobroczynny wpływ beta-karotenu na skórę jest związany głównie z ochroną przed fotostarzeniem.
Fotostarzenie, to odległe w czasie skutki długotrwałej ekspozycji na promienie słoneczne.
Promieniowanie słoneczne dzieli się na promieniowanie UVA oraz UVB. Promieniowanie UVB jest odpowiedzialne za widoczne gołym okiem poparzenia skóry oraz przebarwienia posłoneczne, natomiast promieniowanie UVA przenika w głąb skóry i jest odpowiedzialne za starzenie się skóry oraz rozwój nowotworów.
Można powiedzieć, iż beta karoten wykazuje działanie promieniochronne, a dodatkowo sprzyja, także powstawaniu „ładnej” opalenizny.
Sam beta karoten, nie może jednak zastąpić kremów z filtrem. Ochrona przed poparzeniem jest równoznaczna z zastosowaniem filtru jedynie o wartości SPF = 2.
Czy można przedawkować beta karoten?
Jest bardzo mało prawdopodobne, aby przedawkować beta karoten. Nasz organizm sam reguluje jego przekształcenie w witaminę A. Inaczej sprawa wygląda, jeśli chodzi o zażywanie czystej witaminy A. Jej nadmiar kumuluje się w wątrobie i może być bardzo niebezpieczny dla organizmu.
Czy każdy może bezpiecznie stosować beta- karoten?
W zasadzie beta karoten powinniśmy dostarczać wraz z odpowiednią dietą. Zanim sięgniesz po tabletki, postaraj się zmienić swoje nawyki żywieniowe. Jeśli jednak Twoja dieta nie zapewnia odpowiedniego poziomu beta-karotenu, to możesz okresowo zażywać go w postaci kapsułek lub tabletek. Nie wszyscy jednak mogą go zażywać bezpiecznie. Istnieją badania, które sugerują wzrost ryzyka zachorowania na raka płuc u palaczy zażywających beta karoten. Osoby te, zażywanie beta karotenu powinny skonsultować z lekarzem.
Jakie preparaty z beta- karotenem wybierać?
Najlepiej aby były to leki. Jeśli jednak chcesz stosować beta karoten tylko profilaktycznie, to odpowiedni suplement (szczególnie standaryzowany), także będzie odpowiedni. Beta karoten jest wrażliwy na działanie światła. Dobrze więc, aby opakowanie zabezpieczało skutecznie kapsułki przed działaniem promieni słonecznych. Najlepszy beta karoten, to ten naturalny. Jeśli chodzi o dawki, to wystarczające będą dawki pomiędzy 6mg- 10 mg/dobę.
Przeczytaj, także:
Ochrona przeciwsłoneczna - poradnik
Pielęgnacja skóry latem
