Działanie leków uspokajających bez recepty może być ukierunkowane na jeden z określonych symptomów: podwyższone ciśnienie krwi, nudności spowodowane chorobą lokomocyjną czy też problemy z zasypianiem i zaburzeniami snu. Preparaty mają postać tabletek i kapsułek, syropów, płynów oraz saszetek rozpuszczanych w wodzie, a także olejków, kropli i drażetek.
Leki uspokajające bez recepty, a także suplementy diety stosowane w wyżej wymienionych sytuacjach często w składzie mają magnez oraz wyciągi roślinne, na przykład z korzenia kozłka lekarskiego, głogu, liści melisy czy szyszek chmielu. Znaleźć można w nich także witaminy z grupy B.
Preparaty bez recepty stosuje się przy łagodnych, okresowych stanach zdenerwowania, stresu, pogorszenia samopoczucia czy trudności z zasypianiem. Niektóre z nich należy przyjmować przez określony czas w dawkowaniu podanym przez producenta. Po inne sięga się profilaktycznie lub dopiero w momencie wystąpienia niepożądanych objawów. Przedłużające się problemy są wskazaniem do kontaktu z lekarzem.
