Wszawica to choroba skóry wywołana przez pasożyty – wszy ludzkie. Szczególne nasilenie wszawicy obserwuje się we wrześniu i październiku wraz z powrotem dzieci do szkół i przedszkoli. Dla wielu rodziców wszawica to temat bardzo wstydliwy. Jak pozbyć się wszy i co zrobić, aby już nigdy się nie pojawiły u naszego dziecka?
Wszawica głowowa (łac. pediculosis capillitii), wywołana jest przez wesz głowową i występuje najczęściej u dzieci między 3 a 13 rokiem życia.
Jak wszy przenoszą się na dzieci?
Wszy nie potrafią latać. Przenoszą się przez bezpośredni kontakt - stykanie głowami podczas zabawy, używanie tych samych gumek, spinek, czapek czy też innych ozdób na głowę. Do zarażenia może też dojść poprzez wspólne korzystanie z tych samych kocyków lub materacy. Dziewczynki mają zwykle długie włosy, dlatego o wiele częściej niż chłopcy zarażają się wszawicą.
Jak rozpoznać wszy?
Wesz głowowa jest koloru brunatnoszarego i dorasta zwykle do 2 -3 mm. Ponieważ pasożyty te często przybierają kolor włosów trudno je zauważyć. Samica składa codziennie około 7 – 10 jaj nazywanych gnidami. Gnidy wyglądają jak ziarenka sezamu i są mocno przyczepione do nasady włosa. Ciężko jest je usunąć. Wszy lokalizują się zwykle za uszami oraz w części skroniowej i potylicznej głowy.
Podstawowym objawem wszawicy jest świąd i drapanie skóry głowy przez dziecko. Skóra może być zaczerwieniona lub pokryta drobnymi rankami.
Jak leczyć wszawicę?
Jeśli na skórze nie rozwinęła się wtórna infekcja bakteryjna (wskutek drapania), to wszawicę leczy się środkami dostępnymi bez recepty. Jakie preparaty są dostępne?
1. Szampony zawierające 1 % roztwór permetryny.
Permetryna poraża przewodnictwo nerwowe stawonoga. Jest bezpieczna dla kobiet w ciąży oraz matek karmiących. Od kilku lat obserwuje się jednak narastającą oporność na ten składnik. Permetryna znajduje się w szamponie SORA Forte, który można stosować od 3 roku życia.
2. Polimery silikonowe, takie jak dimetykon oraz cyklometikon.
Silikony hamują podstawowe procesy życiowe wszy. Pasożyty duszą się, a gnidy wysychają. Poniżej zestawienie produktów.
Preparat
|
Dolna granica wieku
|
Czas aplikacji
|
SORA med płyn
|
0+
|
10 minut
|
NYDA Express spray
|
0+
|
10 minut
|
NYDA Plus
|
0+
|
1 godzina
|
PIPI Nitolic spray
|
2 rż
|
1 godzina
|
Hedrin roztwór
|
6 miesiąc życia
|
1 godzina
|
Hedrin RAZ żel w sprayu
|
6 miesiąc życia
|
15 minut
|
Powyższe preparaty zawierają albo dimetykon abo cyklometikon. Jedynie produkty Hedrin mają złożony skład. Cyklometikon dodatkowo rozpuszcza wydzielinę, która przyczepia jaja do włosów. Dzięki temu gnidy łatwiej usunąć. Składnik ten występuje w preparatach PIPI oraz Hedrin roztwór.
3. Preparaty ziołowe i naturalne oleje.
W tej grupie występują ziołowe nalewki oraz oleje mineralne. Pamiętaj, iż ze względu na drażniące działanie alkoholu oraz zawartość toksycznych alkaloidów, nalewek nie można stosować u dzieci poniżej 6 – 7 roku życia. Preparaty ziołowe nie mają udowodnionej skuteczności i raczej powinny stanowić uzupełnienie terapii.
Preparaty zawierające nalewki: Delacet płyn, Artemisol płyn
Preparat zawierający olej: Paranit szampon
4. Leczenie powinno obejmować całą rodzinę. Nawet jeśli u pozostałych członków rodziny nie zauważono wszy, to powinno się zastosować leczenie u wszystkich domowników.
Dokładne czytanie ulotki, czyli jak stosować preparaty?
Podstawą skuteczności oraz bezpieczeństwa terapii jest dokładne czytanie ulotki. Na co zwrócić uwagę?
• Przede wszystkim czas pozostawienia preparatu na włosach. Może wahać się od 10 minut do nawet 8 godzin. Należy bezwzględnie przestrzegać czasu zaleconego przez producenta.
• Umycie włosów po aplikacji. Nie wszystkie preparaty wymagają umycia włosów, choć jest to wskazane.
• Powtórzenie terapii. Niektóre preparaty aplikuje się tylko jeden raz, nie ma konieczności powtarzania po 7 dniach.
• Wyczesywanie – wszy i gnidy zawsze wyczesujemy na mokro!
Jak zapobiegać wszawicy?
• Higiena – częste mycie włosów oraz codziennie sprawdzanie i wyczesywanie włosów dziecka.
• Nauka dobrych nawyków – nie pożyczamy czapek, spinek, grzebieni itp.
• Upinanie długich włosów.
• Stosowanie preparatów profilaktycznych.
Preparaty profilaktyczne
Na rynku pojawiły się już produkty profilaktyczne, które chronią przed zarażeniem. Wyróżniamy tutaj odżywki w sprayu (Hedrin Ochrona, Paranit Ochronny, Sora Protect) oraz gumki, które według producentów mają odstraszyć wszy (Cicho wSza gumki, Leeloop Gumka, Gumka Trix)