Farmaceuci podobnie jak lekarze, pielęgniarki oraz położne stanowią ważną część służby zdrowia. Na czym dokładnie polega ich praca oraz jakie warunki należy spełnić, aby zostać farmaceutą? 14 maja to Dzień Farmaceuty, warto docenić pracę jaką wykonuje każdy z nich.
Aby zapewnić sprawną oraz profesjonalną obsługę pacjentów, w aptece pracuje sztab osób. W każdej aptece musi być zatrudniony kierownik apteki. Kierownikiem może zostać osoba , która posiada co najmniej 5 letni staż pracy na stanowisku magistra farmacji lub ukończyła 3 letnią specjalizację zakończoną egzaminem państwowym. Kierownik odpowiada za całokształt funkcjonowania apteki.
Kolejną grupą są magistrzy farmacji. Aby zostać magistrem farmacji trzeba ukończyć 5,5 letnie studia dzienne magisterskie. Pół roku przeznaczone jest na obowiązkowy staż w aptece, po którym farmaceuci uzyskują dyplom magistra. Magister farmacji musi być obecny w aptece w godzinach jej otwarcia oraz na dyżurach nocnych.
Dodatkowo, prawie w każdej aptece pracują, także technicy farmacji. Aby zostać technikiem należy ukończył szkołę policealną na kierunku technik farmacji. Nauka trwa zwykle 5 semestrów. Technicy nie mogą jednak wykonywać wszystkich czynności w aptece. Dla przykładu leki narkotyczne lub bardzo silnie działające, należące do tak zwanego wykazu A, może wydawać tylko magister farmacji. Uprawnienia dodatkowe takie jak szczepienia czy prowadzenie opieki farmaceutycznej może zdobyć, także tylko magister farmacji.
Oprócz personelu fachowego w aptece pracują pomoce apteczne, które wykonują prace pomocnicze (sprzątanie, przyjmowanie towaru, wykładanie towaru na półki itp.).
Pomoce oraz technicy stanowią ważne i niezastąpione wsparcie dla magistrów farmacji. Bez nich sprawne funkcjonowanie apteki nie byłoby możliwe.
Na czym polega praca farmaceuty? Każdy pewnie szybko odpowie: „Na wydawaniu leków”. Nie jest to jednak pełny obraz pracy farmaceuty.
Jak wygląda dzień pracy farmaceuty?
- Z samego rana zjeżdżają się hurtownie z zamówionym towarem oraz mnóstwem faktur. Ich ilość zależy oczywiście od wielkości apteki.
- Faktury należy wprowadzić od razu, aby pacjenci nie czekali na leki. W czasie wprowadzania towaru do apteki przychodzą pacjenci, których należy obsłużyć. W międzyczasie często pacjenci pytają telefonicznie o dostępność leków. Wprowadzanie wszystkich dokumentów trwa zwykle do południa.
- Jeśli jest taka potrzeba, to farmaceuci wykonują leki recepturowe. Następuje to, po wstępnej analizie recepty, przeliczeniu dawek oraz uzupełnieniu specjalnego protokołu.
- W czasie pracy, kiedy tylko jest wolna chwila farmaceuci sprawdzają dokładnie recepty. Dzięki temu, możliwe jest szybkie wychwycenie pomyłek i naprawienie błędu.
- W aptece można realizować wnioski na środki pomocnicze (pieluchomajtki, majtki, podkłady i wkładki). Realizacja wniosku bywa czasochłonna, a już w kolejce czekają następne osoby ;) Warto jednak skorzystać z takiej możliwości, szczególnie jeśli najbliższy sklep medyczny jest bardzo oddalony od miejsca zamieszkania.
- Odpowiednio przygotowane apteki mogą prowadzić szczepienia. Zwykle, na szczepienia nie trzeba się zapisywać. Odbywają się w godzinach pracy apteki. Trzeba czasem uzbroić się w cierpliwość, ponieważ farmaceuta musi na chwilę zarzucić lub dokończyć codzienne obowiązki. Najczęściej farmaceuci jednak świetnie gospodarują czasem i starają się, aby pacjent nie czekał zbyt długo.
- Wieczorem farmaceuci zamawiają leki na następny dzień oraz kończą rożne sprawy biurowe.
- Apteki w dzisiejszych czasach prowadzą mini księgowość, która też wymaga czasu.
- Co miesiąc farmaceuci sprawdzają i przeliczają stany wybranych leków.
- Wiele aptek posiada bogaty asortyment dermokosmetyków. Kosmetyki należy zamówić, sprawdzić stan, rozłożyć na półkach i szkolić się, aby znać ich działanie i zastosowanie.
- W trakcie realizacji recepty farmaceuta weryfikuje receptę, wyłapuje ewentualne błędy i doradza pacjentom. To wszystko wymaga wiedzy i czasu.
- Wzorem aptek zachodnich w Polsce stopniowo zostają poszerzane uprawnienia magistrów farmacji. W aptekach pojawią się nowe usługi farmaceutyczne. Jeśli jesteś zainteresowany i potrzebujesz pomocy, zapytaj o nie farmaceutę.
Jakie nowe usługi mogą oferować apteki?
- Przegląd domowej apteczki – możesz umówić się na spotkanie w aptece. Farmaceuta poprosi cię o przyniesienie wszystkich leków z domu. Przejrzy leki i wyjaśni jak działają. Leki przeterminowane od razu zostawisz w aptece. Ta usługa jest szczególnie pomocna dla seniorów. Część leków nie powinna być przez nich zażywana lub leki wzajemnie się wykluczają. Dzięki przeglądowi apteczki, farmaceuta może, także wyłapać błędy w terapii. Niektóre apteki oferują dodatkowo wydanie kasetek na leki i rozdzielają pacjentom leki do pudełek, dzięki czemu dawkowanie staje się łatwiejsze. Usługa domowej apteczki może być płatna.
- Szczepienia – w części aptek możesz zaszczepić się na grypę oraz COVID – 19. Usługa jest bezpłatna, musisz tylko wykupić szczepionkę. Seniorzy 75+ szczepionki otrzymują za darmo, muszą jedynie posiadać receptę.
- Usługa „Nowy lek”. Jeśli otrzymałeś receptę na nowy lek do stosowania przewlekłego, możesz zapisać się w aptece do programu „Nowy lek”. Usługa przewiduje trzy spotkania w czasie których farmaceuta instruuje jak stosować leki, a następnie weryfikuje czy pacjent wszystko zrozumiał. Usługa jest płatna, ale bardzo przydatna. Doceniają ją szczególnie osoby chorujące na astmę oraz cukrzycę. Dzięki spotkaniom, pacjenci dokładnie wiedzą jak używać inhalatorów oraz wstrzykiwaczy, co ma ogromne znaczenie dla powodzenia terapii. NFZ w przyszłości będzie taką usługę refundować.
- Przegląd lekowy – prowadzą go na razie tylko niektóre apteki. Polega na stałej kontroli terapii pacjenta. Pacjent regularnie pojawia się w aptece, a farmaceuta sprawdza poprawność terapii. Wyłapuje interakcje leków, rozwiązuje problemy lekowe i w razie potrzeby w porozumieniu z lekarzem modyfikuje leczenie.
- Wydanie leku na receptę farmaceutyczną. Magistrzy farmacji posiadają możliwość wystawienia recepty farmaceutycznej w stanie zagrożenia zdrowia pacjenta. Jeśli nagle zabrakło ci leku, to zapytaj w aptece o możliwość wystawienia recepty. Pamiętaj, że farmaceuta ma możliwość, a nie obowiązek wystawienia recepty farmaceutycznej. To do niego należy decyzja, czy taką receptę może wystawić.
Jak widać praca farmaceuty nie polega jedynie na wydawaniu leków. Jest to praca odpowiedzialna i ważna. Wymaga szkoleń i uwagi. Dobry farmaceuta powinien wykazywać się cierpliwością, empatią oraz chęcią poszerzania swoich kompetencji. Często pacjenci najpierw kierują się do aptek, a później dopiero do lekarza.
14 maja to dzień, który zmusza do refleksji na temat pracy farmaceutów. Pamiętaj, że apteki pozostają zawsze otwarte. Dla pacjentów, farmaceuci pracują w tygodniu, święta, a nawet w nocy. W czasie pandemii, apteki jako nieliczne placówki, także były cały czas otwarte. Doceń ich pracę ;)
