Łuszczyca to przewlekła choroba skóry, która dotyka miliony ludzi na całym świecie. Każdego roku 29 października obchodzimy Międzynarodowy Dzień Łuszczycy, aby zwiększyć świadomość na temat tej dolegliwości, która często jest niezrozumiana i źle diagnozowana.
Łuszczyca jest schorzeniem autoimmunologicznym, które wpływa na skórę, prowadząc do nadmiernego wzrostu komórek naskórka. Charakteryzuje się występowaniem czerwonych, zgrubiałych plam na skórze, często pokrytych srebrzystymi łuskami. Choroba ta może wpłynąć na jakość życia pacjentów, zarówno ze względu na objawy fizyczne jak i psychiczne. Wiele osób z łuszczycą doświadcza nie tylko dyskomfortu i bólu skóry, ale także stresu związanego z wyglądem i społeczną izolacją.
Międzynarodowy Dzień Łuszczycy to okazja do podkreślenia kilku kluczowych kwestii związanych z tą chorobą:
1. Zrozumienie Łuszczycy: Po pierwsze, ważne jest, aby ludzie zrozumieli, że łuszczyca to nie tylko "problemy skórne". To choroba autoimmunologiczna, która wpływa na cały organizm. Może mieć poważne konsekwencje zdrowotne, takie jak zapalenie stawów (tzw. łuszczyca stawowa) czy problemy z układem sercowo-naczyniowym.
Jakie czynniki mogą indukować pojawienie się łuszczycy?
- mechaniczne urazy skóry
- oparzenia cieplne, chemiczne
- infekcje (toksyny paciorkowców A,B,C oraz gronkowców, bakterie Streptococcus, wirusy HIV, HPV, HSV, EBV, wirus wścieklizny,)
- pasożyty (Toxoplasma gondii)[6]
- stresujący tryb życia
- zanieczyszczenia środowiska
- depresja
- leki
- sposób odżywiania (dieta uboga w warzywa, owoce, WNKT, spożywanie dużych ilości alkoholu)
- palenie papierosów (dotyczy głównie łuszczycy krostkowej)
- czynniki hormonalne (hipokalcemia u kobiet ciężarnych oraz w okresie menopauzy może przyczyniać się do zaostrzenia objawów).
Przebieg i objawy łuszczy
Łuszczyca charakteryzuje się zwiększoną proliferacją naskórka, co objawia się występowaniem srebrzysto – popielatych tzw. blaszek łuszczycowych. Na skórze tworzą się wypukłe, czerwone, zmienione zapalnie ogniska różnej wielkości. Wykwity mogą być pojedyncze lub przybierać postać zmian uogólnionych. Charakterystyczny jest objaw tzw. świecy stearynowej (płatki przypominające zeskrobiny ze świecy).
Najczęściej zmiany pojawiają się:
- w okolicach zwiększonej wilgotności skóry (pachy, pępek, pachwiny, fałd pod piersiami, okolica krzyżowa). W tych miejscach dominuje raczej rumień niż łuski.
- w okolicach płciowych > 30%
- na twarzy 30%
- na paznokciach 30-50%
- na stopach, dłoniach, łokciach i kolanach
- na skórze owłosionej głowy 50-80% pacjentów
2. Walka z Uprzedzeniami i Stygmatyzacją: Niestety, osoby z łuszczycą często doświadczają uprzedzeń i stygmatyzacji ze strony społeczeństwa. To może prowadzić do izolacji i obniżonego poczucia własnej wartości. Warto zrozumieć, że łuszczyca to nie jest zaraźliwa choroba i nikt jej nie wywołuje świadomie.
3. Dostęp do Leczenia: Międzynarodowy Dzień Łuszczycy to także okazja do zwrócenia uwagi na dostępność skutecznego leczenia.
Całkowite wyleczenie łuszczycy nie jest możliwe. . Pacjenci zmagają się z chorobą przez całe życie. Leczenie polega głównie na łagodzeniu dolegliwości oraz spowolnieniu tempa rozwoju choroby. Prawidłowe i systematyczne leczenie łuszczycy zapobiega rozwinięciu się postaci która mogłaby zagrażać życiu. Nawroty i zaostrzenia choroby są jednak częste. Leczenie jest indywidualne. Zależy od rodzaju łuszczycy, a także stopnia zaawansowania choroby.
Leczenie może obejmować terapię miejscową, ogólną, biologiczną oraz fototerapię. W terapii miejscowej bardzo ważny jest 1 etap leczenia, czyli złuszczanie zgrubiałego naskórka. Należy w pierwszej kolejności zastosować preparaty z mocznikiem o stężeniu 20% - 30%, a następnie preparaty na receptę (jeśli zalecono) i na końcu dopiero nawilżanie. Bez złuszczenia naskórka leki nie będą skuteczne. Bez etapu nawilżenia skóra zacznie pękać i mogą utworzyć się bolesne rany.
Nie można, więc poprzestać na 1 preparacie. Jedynie w stanie wyciszenia choroby, gdy naskórek nie jest bardzo zrogowaciały i nie ma potrzeby leczenia lekami na receptę, można pominąć etap złuszczania. Stosowanie emolientów znacznie zwiększa skuteczność leczenia (nawet do 47%). Ważna jest także zmiana stylu życia.
-
Rzucenie palenia i ograniczenie spożywania alkoholu
-
Odpowiednia dieta . Warzywa i owoce bogate w antyoksydanty, selen, kwasy omega 3, flawonoidy, witaminę C
-
Unikanie stresu
-
Zwalczenie nadwagi
-
Unikanie przegrzania skóry
-
Umiarkowana ekspozycja na słońce
-
Unikanie stosowania niektórych leków – np.. doustnych GKS oraz NLPZ
-
Eliminacja ognisk zapalnych – wyleczenie próchnicy, unikanie przeziębień
-
Wzmocnienie odporności
-
Unikanie nadmiernej higieny
-
Należy regularnie czyścić przybory do pielęgnacji włosów
-
Warto suplementować witaminy PP i B2
-
Należy regularnie stosować emolienty i preparaty natłuszczające
4. Wsparcie Dla Osób z Łuszczycą: Rodzina, przyjaciele i społeczność odgrywają kluczową rolę w życiu osób z łuszczycą. Warto dążyć do stworzenia otoczenia w którym pacjenci czują się akceptowani i wspierani.
5. Edukacja i Świadomość: Jednym z głównych celów Międzynarodowego Dnia Łuszczycy jest edukacja. Ludzie powinni dowiedzieć się więcej na temat tej choroby, jej objawów i leczenia. Wiedza może pomóc w rozumieniu i akceptacji osób z łuszczycą.
Organizacje pacjentów, instytucje medyczne i społeczności na całym świecie podejmują wysiłki na rzecz podniesienia świadomości na temat łuszczycy i zapewnienia wsparcia osobom z tą chorobą. Międzynarodowy Dzień Łuszczycy to doskonała okazja, aby dołączyć do tych wysiłków, zarówno poprzez udział w wydarzeniach społecznych, jak i poprzez działania online.
Wspólnie możemy pomóc rozwijać zrozumienie i akceptację wobec łuszczycy oraz przyczynić się do poprawy jakości życia osób z tą chorobą. Dla pacjentów z łuszczycą, Międzynarodowy Dzień Łuszczycy stanowi szansę na wyrażenie swoich doświadczeń i potrzeb, a dla reszty społeczeństwa to okazja do wykazania zrozumienia i wspierania tych, którzy zmagają się z tą chorobą każdego dnia.
Obraz autorstwa Freepik